De benarde situatie van de Aguaje


door

Brian Griffiths

Directeur Onderzoek

Brian Griffiths is gepassioneerd door duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen en economieën van wilde dieren in het Peruaanse Amazonegebied. Hij is een menselijk ecoloog die zich ook bezighoudt met antropologie, ecologie en natuurbeschermingsbiologie en geeft prioriteit aan gemeenschapsgestuurd werk. Zijn recente projecten omvatten de ecologie van natuurlijke mineraalmeren in het Amazonegebied en de invloed van culturele praktijken op het gedrag van jagers, beide uitgevoerd in samenwerking met de inheemse Maijuna-bevolking van Peru. Brian heeft advieswerk gedaan voor onder andere het Smithsonian en de Verenigde Naties over onderwerpen variërend van milieu-educatie tot de economie van wilde dieren. Brian geeft mede leiding aan het Amazon Center for Environmental Education and Research (ACEER, directeur onderzoek) en OnePlanet (directeur conservatiewetenschap). Hij heeft een Ph.D. in Environmental Science and Public Policy (George Mason University) en een bachelor in Plant Science en Environmental Engineering (University of Delaware), en is faculteitslid in de Earth Commons aan Georgetown University waar hij cursussen geeft over duurzaamheid. Voordat hij naar Georgetown kwam, was Brian een postdoctorale fellow aan de George Mason University, de uitvoerend directeur van ACEER en een beurshouder van Fulbright.

Meer informatie over Brian Griffiths


27 september 2021

De benarde situatie van de Aguaje

 

Een palmboom torent boven de drassige bosgrond uit, 10 meter, 20, 30. Net zichtbaar aan de top van de boom is een flits van kleur - felrood tegen de witte, mistige lucht van het regenwoud. De adem van een briesje wordt gevolgd door een plons. Een vreemde, geschubde vrucht - de grootte van een groot kippenei - duikt op naar het oppervlak van het stilstaande water. Een aguaje. Misschien een snack voor een tapir later, denk ik - of, misschien een snack voor mij? Ik ben niet de inheemse zaadverspreider van de aguaje, maar ik kan het zoete oranje vruchtvlees dat zich achter de geschubde buitenkant verbergt niet weerstaan. Ik pak een mes en ga aan de slag. Mijn hapje wordt nog aangenamer door de aanwezigheid van een paar parende ara's die nestelen boven op de stam van een nabijgelegen dode aguaje, die zijn kroon heeft verloren; ik kan bijna het smeken van hun kuikentjes in het nest horen. 

Deze mammoet palmboom, Mauritia flexuosa, of de aguaje palm, is een van de climax soorten van de Amazone, en vormt monoculturen van hectares in overstroomde gebieden. Zoals ik kan getuigen, is het een heerlijke vrucht die een gewaardeerd product is voor miljoenen mensen in het Amazonegebied. Elke boom kan jaarlijks honderden vruchten produceren; ze omhakken voor hun begeerlijke producten is een winstgevende onderneming. 

Helaas is de aguaje-palm tweehuizig: de bomen zijn duidelijk mannelijk of vrouwelijk. Alleen de vrouwtjes produceren vruchten, dus die worden omgehakt. De vruchten van de resterende vrouwelijke bomen worden opgegeten door grote primaten, tapirs en andere zoogdieren, en de zaden worden verspreid. De zaailingen die uitlopen zullen toevallig voor 50% uit vrouwen en 50% uit mannen bestaan. In de loop van generaties daalt de verhouding vrouwtjes/mannetjes langzaam, en worden opstanden volledig gedomineerd door mannelijke bomen. Wanneer deze bomen sterven - niet in staat zich voort te planten of voedsel te leveren voor de zoogdieren - is het hele ecosysteem verloren.

Hoe kan het streven naar economische groei samengaan met milieubehoud? In dit geval levert de aguaje habitat, voedsel, broedplaatsen en talloze andere ecosysteemdiensten - maar ook bijna 150 ton fruit per maand aan de stad Iquitos alleen. 

Leden van sommige plattelandsgemeenschappen in het Amazonegebied hebben een oplossing. In plaats van de bomen om te hakken, gebruiken aguaje-oogsters lokaal gemaakte en gekochte harnassen om te klimmen en vruchten te verzamelen, zodat de vrouwelijke bomen kunnen blijven produceren. Een groep ondernemers probeert zelfs aguaje-bomen te kweken in hun chacras, of landbouwvelden, voor een duurzame oogst waarvoor geen tocht naar het bos nodig is. Onveranderlijk worden sommige van deze vruchten gemist en gaan ze verloren, waardoor de dierenpopulaties en toekomstige generaties aguaje in stand worden gehouden. 

 

1 gedachte over "De benarde situatie van de Aguaje"

Laat een reactie achter